هرگاه توهم و هذیان باعث ایجاد تغییراتی جدی در روند زندگی فرد شوند میتوان آن را اختلال به شمار آورد، اما معمولاً خود نشانههای بیماری دیگری هستند. توهم، وضعیتی است که در آن فرد قدرت تشخیص و تفکیک واقعی یا غیر واقعی بودن دیدهها یا شنیدههای خود را از دست میدهد؛ ویژگی اصلی این اختلال، هذیان گویی است؛ به این معنا که فرد باورهای خود را دربارهی اتفاقات غیر واقعی که آنها را حقیقی میپندارد بیان میکند. توهم در سالمندان شایع می باشد با آسانیسم در ادامه همراه باشید.
این توهمات میتوانند در پی سوء برداشت از یک شرایط یا مکالمه باشند که به هیچ وجه درست نیستند یا حداقل به شکلی اغراقآمیز عنوان میشوند. برخی از این افراد میتوانند زندگی نسبتاً عادی اجتماعی خود را حفظ کنند و مراودات آنها از این اختلال دستخوش تغییر جدی نشود، اما زندگی دستهی دیگری از این افراد کاملاً روند عادی خود را از دست میدهد و بیمار در محیط خیالی ساختهی ذهن خود زندگی میکند
تفاوت توهم با هذیانگویی در سالمندان
اغلب ما درباره تفاوت توهم یا هذیانگویی در سالمندان چیزی نمیدانیم یا بهطور اشتباه از دو اصطلاح بهجای یک دیگر استفاده میکنیم که البته به دلیل شباهت آنها به هم، طبیعی است و حتی تشخیص تفاوتهای آن برای دانشجویان روانشناسی نیز سخت و چالش برانگیز است. زمانی که سالمند با استفاده حواس (بویایی، شنوایی، چشایی، بینایی، لامسه) چیزهایی را در اندام حسی احساس کند که در واقعیت وجود ندارد و محرکی برای آن اندام وجود نداشته باشد، دچار توهم شده است. اما هذیان، یکسری باور بر اساس خیال یا کذب، و ثابت شده برای سالمند است. در انواع شدید این بیماری، شاهد اضطراب تنگی نفس و… خواهیم بود.
از شباهتهای توهم و هذیان گویی می توانیم به گزینههای زیر اشاره کنیم.
- نشات گرفتن از بیماریهای روانی
- گاهی بروز در صورت عدم وجود بیماری روانی
- تحریف در واقعیت
اختلال توهم در سالمندان
این اختلال در افراد سالخورده نیز مانند سنین دیگر دیده میشود. نوع توهم در سالمندان میتواند به دو دستهی متفاوت تقسیم بندی شود:
- تخیلی: در این نوع، بیمار موقعیتهای غیر منطقی و امکان ناپذیری را متصور میشود؛ برای مثال، اعتقاد به این که شخصی اعضای داخلی بدن او را بدون ترک جای زخم برداشته است.
- معمول: به دسته توهماتی گفته میشود که امکان به وقوع پیوستن آنها در حالت عادی وجود دارد اما فرد سالمند تصوری خیالی از آنها در ذهن خود تشکیل میدهد.